Kanda D vitamini (25-hidroksivitamin D: 25HVD) düzeyi ile kan basıncı arasında ters ilişki bildirildi. Ancak kilo durumunu gösteren beden kütle indeksi (BKİ) düzeltmesinden sonra bu ilişkinin ortadan kalkması yada ciddi ölçüde zayıflamasını not etmek gerekir.

• 613 erkek ve 1.198 kadının 4 ve 8 yıl sonra; 38.388 erkek ve 77.531 kadının 4’er yıllık aralıklarla 16-18 yıl sonraki ileri dönük takiplerinde (Forman JP1, Giovannucci E, Holmes MD, Bischoff-Ferrari HA, Tworoger SS, Willett WC, Curhan GC. Plasma 25-hydroxyvitamin D levels and risk of incident hypertension. Hypertension. 2007 May;49(5):1063-9. Epub 2007 Mar 19.), 25HVD’si 15 ng/mL’nin altındakilerde, 30 ve üstü ng/mL olanlara kıyasla hipertansiyon riskinin erkeklerde 6.13;  kadınlarda 2.67, genel olarak da 3.18 kat daha fazla olduğu görüldü.
• 1988-94 yılları arasını kapsayan NHANES III araştırmasında, 20 yaş üstü 12.644 kişide, -yaş, cins, etnisite, fizik aktivite düzeltmesi sonrası- 25HVD düzeylerinin beşte birlik dilimlerinde, en yüksek dilimde, en düşüğe göre büyük tansiyon (sistolik kan basıncı: SKB) 3.0, küçük tansiyon (diyastolik kan basıncı: DKB) 1.6 mmHg daha düşüktü. BKİ düzeltmesi sonrası etki zayıfladı ve yalnız SKB’da hafifçe anlamlı kaldı (Scragg R1, Sowers M, Bell C. Serum 25-hydroxyvitamin D, ethnicity, and blood pressure in the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Am J Hypertens. 2007 Jul;20(7):713-9.)!
• 1334 kişide, 25HVD düzeyi ile kan basıncı arasında, her 10 ng/mL’lik fark, SKB’da 2.05, DKB’da 1.35 mmHg’ya karşılık gelecek şekilde ters ilişki saptandı. Ancak BKİ düzeltmesinden sonra, ilişkinin anlamsız hale geldiği saptandı (Schmitz KJ1, Skinner HG, Bautista LE, Fingerlin TE, Langefeld CD, Hicks PJ, Haffner SM, Bryer-Ash M, Wagenknecht LE, Bowden DW, Norris JM, Engelman CD. Association of 25-hydroxyvitamin D with blood pressure in predominantly 25-hydroxyvitamin D deficient Hispanic and African Americans. See comment in PubMed Commons belowAm J Hypertens. 2009 Aug;22(8):867-70. doi: 10.1038/ajh.2009.88. Epub 2009 May 14.)!

***

Tek başına ya da kalsiyumla birlikte D vitamini desteği, bazı çalışmalara göre kan basıncını düşürürken, çoğu çalışmada ise düşürmeye katkı sağlamıyor görünüyordu.

• Yetmiş yaş üstü, D vitamini düzeyi 20 ng/mL’nin altında olan 148 kadın, 8 hafta süreyle 1.200 mg kalsiyum karbonat yanında, 800 İÜ D vitamini veya ilaç taklidi (plasebo) alacak şeklinde rast gele ikiye bölündü (Pfeifer M1, Begerow B, Minne HW, Nachtigall D, Hansen C. Effects of a short-term vitamin D(3) and calcium supplementation on blood pressure and parathyroid hormone levels in elderly women. J Clin Endocrinol Metab. 2001 Apr;86(4):1633-7.). Kalsiyum+D vitamini alanlarda yalnız kalsiyum alanlara göre; ortalama %9.3 kadar SKB düşüşü, kalp hızında %5.4 azalma, anlamlı derecede >5 mmHg SKB azalması saptandı.
• Onbir rastgele örneklemeli çalışmanın, 716 katılımcısında, 5 hafta ile 12 ay arasında değişen D vitamini takviyesinin, SKB’da 3,6 mmHg (anlamsız), DKB’da 3.1 mmHg (anlamlı) düşüş sağladığını ortaya koydu (Witham MD, Nadir MA, Struthers AD. Effect of vitamin D on blood pressure: a systematic review and meta-analysis. J Hypertens. 2009 Oct;27(10):1948-54. doi: 10.1097/HJH.0b013e32832f075b.).
• On çalışmayı kapsayan bir başka metaanalizde, D vitamini desteğinin SKB’da 1.9 mmHg kadar anlamsız düşmeye karşılık, DKB’nı etkilemediğini gösterdi (Pittas AG, Chung M, Trikalinos T, Mitri J, Brendel M, Patel K, Lichtenstein AH, Lau J, Balk EM. Systematic review: Vitamin D and cardiometabolic outcomes. Ann Intern Med. 2010 Mar 2;152(5):307-14. doi: 10.7326/0003-4819-152-5-201003020-00009.).
• İki rastgele örneklemeli çalışmada, 50-79 yaşlarında 36.282 katılımcı, 500 mg kalsiyum+200 İÜ D vitamini ve plasebo şeklinde rastgele ayrıldığında, 7 yıllık takipte, SKB/DKB açısından anlamlı fark olmadığı gibi, en başında 17.122 hipertansiyonu olmayan menopoza girmiş kadında sonradan hipertansiyon gelişimi açısından da anlamlı fark gelişmedi. (Margolis KL1, Ray RM, Van Horn L, Manson JE, Allison MA, Black HR, Beresford SA, Connelly SA, Curb JD, Grimm RH Jr, Kotchen TA, Kuller LH, Wassertheil-Smoller S, Thomson CA, Torner JC; Women's Health Initiative Investigators. Effect of calcium and vitamin D supplementation on blood pressure: the Women's Health Initiative Randomized Trial. See comment in PubMed Commons belowHypertension. 2008 Nov;52(5):847-55. doi: 10.1161/HYPERTENSIONAHA.108.114991. Epub 2008 Sep 29.).
• 58 Çinli bakıma muhtaç yaşlıda, 11 hafta süreyle, günde 200 İÜ D vitamini, 800 mg kalsiyum, D vitamini+kalsiyum ve plasebo verilenlerin karşılaştırılmasında, kan basıncı açısından anlamlı fark saptanmadı (Pan WH1, Wang CY, Li LA, Kao LS, Yeh SH. No significant effect of calcium and vitamin D supplementation on blood pressure and calcium metabolism in elderly Chinese. Chin J Physiol. 1993;36(2):85-94.).