Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi...
İyi de, nefes almayı biliyor muyuz?
Şüphesiz nefes alıp verme sağlıklı insanlar için çok kolay
bir iş. Çoğu zaman "Nasıl nefes alıp vermeliyiz?" konusunda durup konuşmayız,
çünkü nefes alıp verme her zaman yaptığımız bir aktivitedir. Ne var ki,
bizim hayatta kalmamızı sağlayan en önemli olay solunumdur. Biz, uyumadan,
yemek yemeden, ya da su içmeden günlerce yaşayabiliriz ama, nefes almadan
bir kaç dakika bile hayatta kalmayız. Bu yüzden belki üzerinde konuşmamız
gereken en önemli konulardan biri doğru nefes alıp vermeyi öğrenmektir.
Doğru nefes alıp vermenin önemini daha iyi anlamak için
ilk önce yetersiz ve düzensiz nefes alıp vermenin zararlarına bir göz
atmak gerekir. Organlarımıza oksijen taşınmasına yardımcı olan kalbimiz
bu gibi bir durumda sıkıntıya düşen ilk organımız olabilir; yani kalp
krizi geçirme olasılığımız artacaktır. Ayrıca kan basıncının yükselmesi,
kanser, ani sancılar, zatürree, astım, konuşma problemleri, stresle başa
çıkamama, düzensiz nefes alıp vermenin yol açabilecek ama bizim pek ender
düşündüğümüz sorunlardır.
Diğer yandan doğru ve kontrollü nefes alıp vermemizin bir
çok faydası vardır. Örneğin kalbin ritminin düzelmesiyle kan basıncının
düşmesi, kan dolaşımının hızlanması, sindirimin kolaylaşması, stresle
daha kolay başa çıkabilme, anti-depresan ilaçlara bağımlılığı ve uyku
düzensizliğini ortadan kaldırma bunlardan bir kaçıdır.
Peki Nasıl?
Bu faydaları düşününce günlük yaşamamızda "Nasıl doğru
nefes alıp vermeliyiz?" sorusunu cevaplamak gerekir. Doğru nefes alma
Dünya Sağlık Örgütü'nün standartlarına göre:
- Ciğerleri dakikada 4 ile 6 litre arasında hava ile doldurmak.
- Nefes alıp verirken göğüs yerine diyaframı hareket ettirmek: Çünkü
diyaframın kullanılması daha ağır ve her seferinde daha fazla hava
teneffüs etmemizi sağlar. Ayrıca diyaframın hareket etmesi karın bölgesindeki
organlara masaj etkisi yaparak göğüs ve karın boşluğundaki basınç
farklılığını ortadan kaldırır. Mide ve safra kesesinin yukarı hareketini
engelleyerek, reflüyü (mide suyunun yemek borusuna ve daha yukarlara
çıkması) ve çeşitli safra kesesi hastalıklarına iyi gelmektedir.
- Solunumu ağız yerine burundan yapmak. (Ağızdan nefes almak nazal
bölgede ve bronşlarda istenmeyen mukozalı salgılara yol açabilir.)
Doğru nefes alıp veremeyen insanlar karbondioksite daha
duyarlıdır; karbondioksitli ortamlarda daha sık ve kısa nefes alıp verirler.
Düzenli solunum yapan insanlarda karbondioksitli ortamlarda, heyecan ve
stres sırasında, daha normal tepkiler verirler, kırmızı kan hücreleri
oksijeni organlara daha kolay taşır.
Ara sıra yapılan nefes egzersizi de doğru nefes alıp vermemize
yardımcı olacaktır. Basit, fakat faydalı bir nefes egzersizinin adımları
şöyledir:
- Burnunuzdan yavaş bir şekilde ama alabildiğinizce çok nefes alın.
- Sonra yine yavaş bir şekilde ağzınızdan verin.
- (1) ve (2)'yi bir kere daha tekrarlayın.
- Şimdi de burnunuzdan nefes almaya başlarken ağır ağır dörde kadar
sayın.
- Nefesi vermeye başlarken de altıya kadar sayın.
- Nefes vermeyi, nefes almaktan daha yavaş yaptığınızdan emin olun.
- Nefes verirken kaslarınızın rahatladığını ve gevşediğini hissedin.
- Bu nefes egzersizini gerildiğiniz veya bunaldığınız herhangi bir
yerde ve zamanda yapabilirsiniz.
- Günde en az 40 kere derin nefes alıp verin.
Eğer sigarayı yakın bir zamanda bırakmışsanız, derin nefes alıp vermek
oksijen alım miktarını yükselterek sigaranın zararlı etkilerini kısa
zamanda azaltacaktır.
http://www.buteyko.com/media/healthy_breathing.html
sayfasından yararlanılmıştır.