On seneyi aşkındır, diyetisyen ve beslenme uzmanları, diyetimizdeki yağ
miktarını azaltmamız için söylenip durdular. Şimdi öğreniyoruz ki, söylediklerinin
ancak bir kısmı doğru imiş. Bütün yağların kalorisi yüksek olmakla birlikte,
omega-3 gibi daha çok balıklarda bulunan bazı yağlar, makul ölçülerde
yemek kaydıyla, aslında sağlığa iyi imiş. Omega-3'ler, damarlarda pıhtı
oluşması riskini azaltmakla kalmıyor, kanda bulunan bir başka yağ maddesi
olan trigliserid miktarını da düşürüyorlar. Sonuç şu: Haftada 175- 226
g yağlı balık yiyenlerin kalp krizi ve inme riski kayda değer miktarda
azalıyor. (Besin ve İlaç Yönetimi - FDA- gebe kadınların kılıç balığı
ve benzeri büyük balıkların yememelerini tavsiye ediyor. Büyük balıkları
yemek, cıva zehirlenmesi yoluyla sakat doğumlara yol açabiliyor.)
Yine de "az tüketin" listesinde kırmızı et ve süt ürünlerinde bulunan
doymuş yağlar yer almağa devam ediyor. Son araştırmalar, bir başka yağ
grubunun, hidrojene yağlarla hazırlanan kraker ve kurabiyelerde bol miktarda
bulunan trans-yağ asitlerinin de doymuş yağlardan daha tehlikeli kolestrol
yükseltici olduğuna işaret ediyor.
Sağlıklı bir diyete alışmanın ilk faydası, kan basıncının düşmesinde
görülür. Hipertansiyonunuz olmasa da, kan basıncınızın düşmesi damarların
elastikiyetini arttırır ve atardamarlardaki tehlike kaynağı plakları kararlı
hale getirir. Biri geçen ay yayınlanan iki büyük çaplı çalışma DASH (Dietary
Approaches for Stopping Hypertension= Yüksek tansiyonu durdurmada diyet
yaklaşımları) diyetinin, tansiyon ilacı almak kadar etkili olduğunu gösteriyor.
DASH diyeti, meyve ve sebzeyi vurgulayan, düşük yağlı süt ürünleri ve
yüksek lif oranlı tahılları öne çıkaran, az miktarda yağsız ete izin veren
ve sodyum alımını kısıtlayan bir diyettir.
DASH'i uygulamanız için tek sebep hipertansiyon değil. Diyetteki bol
kalsiyum, osteoporöz (kemik erimesi) riskini azaltıyor. Meyve, sebze ve
diğer yiyeceklerdeki lif birçok şeker hastasının insülin direncini, ilaç
kullanma ihtiyacını azaltabilir. Uzun vadede bazı kanser türlerine yakalanma
riskini de azaltabilme ihtimali vardır. Baltimore, Maryland'deki Johns
Hopkins Üniversitesi'nde DASH araştırmacısı Dr. Lawrence, "Bu bir hastalığın
diyeti değil; bütün hastalıkların diyeti" diyor. (DASH konusunda daha
çok bilgi için, dash.bwh.harvard.edu adresini ziyaret edin.)
Time dergisi, 5 Şubat 2001