Yakın zamanda ağrı kesici kullanmamış kaç kişi vardır, merak ediyorum. Ağrı kesicileri; baş, boyun, diş, sırt, bel, diz ağrıları; kas ağrı ve tutulmaları, âdet ve böbrek taşı sancısı, yüksek ateş gibi farklı gerekçelerle kullanıyoruz. Kimisi bazı sorunları için düzenli ağrı kesici alırken, kimisi onlara ihtiyaç duydukça başvurmaktalar. Ama ağrı kesici kullanımının hayli yaygın olduğu kesin. Bunların çoğu da doktor tavsiyesi olmaksızın alınmaktadır. Bazıları tiryakilerin sigara paketi taşımaları gibi bunları yanında taşımakta ve büyük bir cömertlikle tanık oldukları ihtiyaç sahipleriyle paylaşmaktalar.
Ülkemizde kullandığımız ağrı kesicilerin çoğu tıpta “steroid olmayan iltihaba karşı (NSAİD)” denen gruptan ilaçlardır. Bunların en bilinenleri arasında şunlar sayılabilir:
- Asetil salisilat: Aspirin
- Diflunisal: Dolphin
- Naproksen: Apranax, Aprol, Naprosyn…
- İbuprofen: Brufen, Artril…
- Flurbiprofen: Majezik, Maxaljin, Ansaid…
- Aseklofenak: Asec, Biofenac
- Diklofenak: Voltaren, Cataflam, Diclomec, Dolorex, Dikloron…
- Etodolak: Etol, Etodin, Edolar, Etoxa…
- Nimesulid: Nimes, Nimelid…
- İndometasin: Endol, Endosetin
- Tenoksikam: Tilcotil, Oksamen, Tenox…
- Meloksikam: Mobic, Melox, Exen…
- Piroksikam: Oksikam, Felden, Cycladol…
- Mefenamik asit: Ponstan, Rolan, Roladol…
- Selekoksib: Celebrex
***
İnsanın bir yeri ağrıyınca, dünya ağrıyan yerin etrafında dönmeye başlar. Bazen ağrı öyle şiddetlidir ki, gözümüz başka hiçbir şeyi görmez. Bu durumda ağrı kesiciler, imdadımıza Hızır gibi yetişir. Ne var ki, bir dertten kurtulmak için başvurduğumuz bu ilaçlar bazen de yeni sorunlara kapı aralar.
Aslında yan tesiri olmayan ilaç yok denebilir. Hemen her ilaç iki tarafı keskin bıçak gibidir. Bir yandan bir şeyleri iyileştirirken öte yandan bir şeyleri kötüleştirme riski taşır. Doktorlar her ilacın, o kişide getireceği faydayla, vereceği zararı tartıp karar vermek durumundadır. Bu tartma işi doktorlar için bile kolay değildir. Bu yüzden, doktor yardımı olmadan, böylesi bir eğitim almamış birinin sağlıklı karar vermesi hayli zordur. Ne var ki, Türk halkının bu konuda hayli istekli olduğunu söylemek yanlış olmaz. Genelde antibiyotik kullanma ve kolesterol ilacı kullanmama kararı alırken inisiyatif almamız tipik örnektir. Sanırım doktor kararı olmadan en yaygın kullandığımız ilaçlar ağrı kesicilerdir.
Ağrı kesiciler en sık aldığımız, üstelik sıklıkla doktor tavsiyesi olmadan kullanılan ilaçlardır.
Bu yazı, yaygın olarak ve doktor kararı olmadan kullandığımız ve yukarda örnekler verdiğimiz aspirin dışı “steroid olmayan iltihaba karşı (NSAİ)” ilaçların o kadar masum olmadıklarına dikkat çekmek için yazıldı. Tedavi düzenlemek gibi bir amacı olmadığını yeniden vurgulayalım.