Kahverengi yağ dokusunun ne ölçüde devreye gireceği yada ne kadar etkili çalışacağı hususunda en önemli belirleyici, savaşmaya veya sıvışmaya karar verdiğimizde yani akut stres sırasında devreye giren sempatik sinir sistemidir. Yani kahverengi yağ dokusunun ayar düğmesi bu sistemdir.

Bir başka ayarlayıcı, beyaz yağ dokusundan salgılanan leptin denen hormondur. Aslında bu hormon, kilo alıp yağ hücreleri şiştikçe salgılanır ve adeta vücuda, “yeter artık, yağ depoları doldu!”  mesajı gönderir. Bu mesaj tokluk hissini artırma yanında, kahverengi yağ dokusunun etkinliğini artırarak, enerjinin işe dönüşmeden harcanmasını sağlar; beyaz yağ dokusunun yükünü hafifletmeye çalışır.

Söz ettiğimiz bu iki ayar düğmesini pek çok şey etkiler.

• Bunlardan ilki yaştır. Kahverengi yağ dokusu en fazla yeni doğanda aktiftir. Yaş ilerledikçe sistemin aktivitesi azalır.

• Cinsiyet de belirleyicidir. Kadınlarda bu doku erkeklerden daha fazladır. Kadınlardaki “sıcak basması” ‘nda, bunun payının olması muhtemeldir.

• Ortam sıcaklığının etkili olduğu eskiden beri bilinir. Bu mevsimlerin de aktivite derecesinde pay sahibi olduğu anlamına gelir. Isı oluşturan bu sistemin kışın yaza göre daha aktif olduğu kolayca kestirilebilir. Yakınlarda yapılmış bir çalışmada deneklerin, altı hafta süreyle, günde 2 saat, 17 ⁰C soğuğa maruz bırakılmasının, -kiloyu değil ama, daha önemlisi- vücut beyaz yağ kitlesini anlamlı ölçüde azalttığı görüldü (Bk Şekil Diabetes Metab J. Feb 2013; 37(1): 22–29’dan alıntılandı).

• Vücudun yağ deposu miktarı ve kan şeker düzeyi de ayar düğmesini etkiler. Gerçekten de, daha önce sözünü ettiğimiz PET-CT incelemeleri, kilosu fazla olanlarda bu dokunun daha az, kilosu az olanlarda daha fazla olduğunu göstermiştir. Bu durum, şişmanlıkla savaşta, kahverengi yağ dokusuna müdahalenin işe yarayabileceği tartışmalarına yol açmıştır.

• Kırmızı acı biber yemenin (kapsinoidlerin) de bu sistemi aktive ettiği belirlendi.

• Beta blokör denen, sempatik sinir sistemini baskılayan ilaçlar, kilo alımını teşvik edebilmektedir. Buna karşılık feokromositoma denen, böbrek üstü bezinin aşırı çalışmaya başlayıp sempatik sinir sisteminin aşırı faal hale geçtiği tümörlerde iştah artışına rağmen kilo kaybı görülebilir.