Gebelik, şeker hastalığına yatkınlığı artırır.

Bazı kişiler, gebelik söz konusu olmasa da şeker hastalığına yatkındır. Bunların başında kilo fazlalığı gelir. Kilo ne kadar fazlaysa risk o kadar büyüktür. Ayrıca gebelikte ve ergenlik sonrası fazla kilo almak da risklidir. Annenin tosuncuk veya düşük doğum ağırlıklı doğmuş olması ve annenin daha önce tosuncuk doğurması da riski artırmaktadır. Annenin önceki gebeliklerinde gebelik şeker hastalığı (gestasyonel diyabet) tanısı almış olması, birinci derece kan yakınlarında şeker hastalığının bulunması ve annenin şekerle ilişkili –tansiyon yüksekliği, kan yağları sorunu, kalın bel, metabolik sendrom, polikistik over gibi- sorunlarının varlığı da gebelik şeker hastalığı ihtimalini artırır.

Tek başına gebelik yada tek başına az önce saydığımız gebelikle ilişkisiz şeker hastalığına ilişkin riskler, gebelikte şeker hastalığı şeklinde kendini gösterebilirse de, bu ikisinin yan yana gelmesi, şeker hastalığının ortaya çıkışını daha da kolaylaştırır. Sonuçta, değişik topluluklarda gebelerin %1-25 kadarında bu sorunla karşılaşırız.

Gebelik şeker hastalığı, hem anne, hem de bebek için önemli riskler içerir. Bunlardan en önemlisi tosuncuk bebek ve buna bağlı doğum sıkıntılarıdır. Annelerde preeklampsi ve hidramnios denen sorunlar daha sık görülmektedir. Keza bebekte doğumun hemen sonrasında şeker düşüklüğü, sarılık gibi bazı rahatsızlıklar yoğun bakım ihtiyacı doğurabilmekte hatta yavrunun hayatını tehlikeye atabilmektedir.

Ancak tanı konup diyet, egzersiz gibi tedbirlerin alınması çoğu kişide, az önce söz ettiğimiz problemlerin ortaya çıkışını önleyebilmektedir. Vakaların %10-20’sinde ise ayrıca ilaç tedavisi gerekmektedir.

Bu sorunun ortaya konmasında genelde, şeker yükleme testi dediğimiz, glikozlu sıvı verilip kan şekerinin ne kadar yükseldiğinin belirlendiği testler yapılmaktadır. Bunların nasıl uygulanacağıyla ilgili, henüz ittifak sağlanmış değildir. Kimileri testlerin yalnız yüksek risklilere, kimileri de herkese yapılmasından yanadır. İki ve tek aşamalı testler vardır. Son yıllarda eğilim, hastanın hekiminin kişisel risk değerlendirmesine göre davranması yönündedir.

Şeker yükleme testinin kayda değer zarar verdiğine ilişkin destekleyici tıbbî yayın yoktur. Temel tıp bilgisi ile teorik olarak da böylesi bir zararı açıklayabilecek sağlam dayanaklar bulunmamaktadır.