Sanırım, egzersizin faydası konusunda kimsenin tereddüdü yoktur. Önceki bölümde paylaştıklarımızdan sonra, egzersiz hevesinin daha da arttığını umuyorum.
Şimdi “ne yapalım, nasıl yapalım, ne kadar yapılım?” gibi sorulara cevap bulalım…
Aslında, her hangi sağlıklı birine egzersiz için önerilebilecekler, şeker hastaları için de büyük ölçüde geçerlidir. Yalnızca ayrıntıda bazı farklar vardır.
***
Şeker hastalarına önerilen iki ana egzersiz tipi vardır. Bunlar “aerobik” ve “rezistans” egzersizi olarak adlandırılan egzersizlerdir.
Aerobik egzersizler, birçok kasın katılımıyla, belli bir düzende sürekli tekrarlanan hareketler şeklinde tanımlanabilir. Yürüme, koşma, yüzme, bisiklet sürme ve kürek çekmeyi örnek olarak verebiliriz. Bu tanımın, müzik eşliğinde bayanların yaptığı “aerobik dans” kavramından farkına dikkatinizi çekmek isterim.
Rezistans egzersizi ise, bir dirence karşı veya ağırlıklar yardımıyla kas kuvvetini artırmaya yönelik hareketlerdir. Bu amaçla barlar, dambıllar, makinalar, elastik bantlar ve vücudun kendisi kullanılabilir.
Bu iki grup egzersizden her hangi birini yapmak faydalı olabilirse de, ikisini birden yapmak çok daha büyük fayda sağlar. Bu yüzden egzersiz planında her ikisine de yer vermek gerekir.
Zaten, işlevleri farklıdır ve bir bakıma birbirlerini tamamlar.
Aerobik egzersiz, normal hızda yürüyüşte olduğu gibi, nabzı hızlandırmayacak tempoda yapıldığında, faydası kalori harcanması ve metabolik iyilik ağırlıklıdır. Ama tempo koşuda olduğu gibi, nabzı hızlandıracak seviyeye eriştiğinde, ayrıca kalp ve damar sağlığına da anlamlı fayda sağlar.
Şeker hastalarına imkân varsa daha büyük yarar sağlamak için, farklı işlevlerle birbirini tamamlayan rezistans ve aerobik egzersizi birlikte yapmaları önerilir. Değilse, her hangi birini de yapabilirler.
Rezistans egzersiz, tahmin edilebileceği gibi kas ve kemikleri güçlendirir; başta karın bölgesindekiler olmak üzere, vücut yağını azaltıp kasların artmasına neden olur. Rezistans egzersizin, insülin duyarlığını artırmada, aerobik egzersizden daha etkili olduğu ileri sürülmüştür.
Bir zamanlar, kas egzersizleri küçümsenip “vücut geliştirme” sporcularına terk edilmişken, şimdi hem kadın, hem erkeklerde sağlıklı yaşam için sporun olmazsa olmazı haline gelmiştir. Her şey bir yana, kalorilerin en fazla harcandığı doku ve organlar olan kasların geliştirilmesi, kalori dengesi açısından hayatî önemdedir.
Sonraki bölüm:
Egzersiz: Ne sıklıkta, ne şiddette, ne kadar süreyle