Tip 1 şeker hastalığıyla D vitamini arasındaki bağlantılar, tip 2 şeker hastalığı (tip 2 diyabetes mellitus: DM2) ile de ilişkilendirilmesine ilham vermiştir. Ayrıca daha önce de söz ettiğimiz, vücutta yıllar geçtikçe ortaya çıkan ve “yaşlanma” olarak nitelenen çeşitli dejeneratif hastalıkların D vitaminiyle ilişkisi de bu ilhamı desteklemiştir. Daha sonra D vitamini almaçlarının (reseptörlerinin) şeker hastalığıyla ilişkiyi destekler şekilde pankreasın insülin salgılayan hücrelerinde de saptanması ilgiyi artırmıştır.
Bu ilişkiyi doğrular şekilde, birçok çalışmada kanda D vitamini (25HVD) düzeyi ile kan şekeri, kan şekerinin son üç aydaki gidişatını gösteren glikolize hemoglobin (HbA1c), kanda insülin seviyesi, insülin direnci (HOMA) gibi şeker hastalığı unsurlarıyla tip2 şeker hastalığının ters yönde ilişkili olduğu saptandı. Yani kanda D vitamin düzeyi arttıkça şeker hastalığına ilişkin bulgular azalırken, kanda D vitamini düzeyi azaldıkça şeker hastalığına ilişkin bulgular artmaktaydı. Ancak bu ilişkiyi doğrulamayan çalışmalar da vardı.
Çoğu çalışma, kanda D vitamini ile şeker hastalığı arasında anlamlı ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Buna göre, kanda D vitamini düştükçe DM2 görülme ihtimali artmaktadır.
Kiloda olduğu gibi, tip 2 şeker hastalarında kan D vitamini düzeyi düşük bulunsa da D vitamini desteği çok işe yaramıyor.
***
Ancak, D vitamin takviyesi aynı ölçüde başarılı değildir. Bazı çalışmalarda D vitamini desteğinin insülin direncine iyi geldiği saptanmış. Ancak, açlık kan şekeri, son 3 aydaki şeker durumunu yansıtan HbA1c gibi göstergelerde, şeker hastalığı seyrine çok fazla katkı yapmıyor gibi görünmektedir.
Merak edenler bu konuda yapılmış bazı çalışmaların özetine bakabilirler (Tip 2 şeker hastalığıyla D vitamini arasındaki ilişkilere ait çalışmalar). Merak etmeyenler bir sonraki bölüme geçebilirler.