Önceki bölümden çıkaracağımız ana fikir, seçilen diyetin mütevazı hedeflere sahip olmasının, başarı şansını artıracağıdır. Çok iddialı olmayan hedefler, hem diyete sadakati kolaylaştıracak, hem de vücut tarafından tehdit edici bulunup engellenmeye çalışılmayacaktır.
“Diyet yapmak nefesini tutmak gibidir, ne kadar çok tutarsanız, sonunda o kadar derin nefes almak zorunda kalırsınız!”
Bir başka deyişle, başarılı bir diyetin şartlarından biri, zayıflama hedefinin gerçekçi olmasıdır. Mayo veya gelinliğe sığabilmek için, hemen öncesinde başlatılan diyetler, kısa vadede başarılı olsalar bile kalıcı olma şansları yok gibidir.
Çoğu şişman, aza kanaat etmeyip, tekrar tekrar giriştikleri ölüm diyetlerinden her defasında yenik çıkmaktadır. Sonuçta zayıflamayı birkaç yıla yaymaya rıza göstermedikleri için on yıllar boyu şişman kalmaya mahkûm olurlar.
Size –kalori değeri üstünden- “her zamanki yediğinizin yalnızca onda birinden vaz geçin; onda dokuzunu yemeye devam edebilirsiniz; tek koşul bunu hep sürdürmeniz” desem, bir yılın sonunda ne kadar kilo verebilirsiniz, bir fikriniz var mı?
Gelin birlikte hesaplayalım. Beden matematiği daha karmaşık olmakla birlikte, yapılan hesaplamalar, bugünkü bilgilerimiz dâhilinde, kabaca şu şekildedir: Günde 2500 Kalori aldığınızı var sayalım. 365 günde aldığınız toplam enerji 912.500 Kalori yapar. Bu miktarın almaktan vaz geçmenizi istediğim onda biri 91.250 Kalori kadardır. Her 7.000 Kalorinin yaklaşık 1 kilogram ağırlığa tekabül ettiğini biliyoruz. 91.250’yi 7000’e böldüğümüzde çıkan rakam 13’tür. Bu yediklerinizin yalnızca onda birinden vaz geçmekle, bir yılda 13 kilogram kadar kilo verebileceğiniz anlamına gelir.
Her zamankinden onda bir daha az yemenin o kadar zor olmayabileceğini düşünüyorum. Yani bu başarılabilir ve sürdürülebilir bir hedeftir. Bir başka iyi yanı bu kısıtlama miktarının vücudun “tehdit altında mıyım?” şeklinde şimşeklerini üstüne çekecek bir değişiklik olmayışıdır.
***
Verilmesi gereken kilo çok fazla ise, nihaî kilo hedefi belirlemektense, zaman sınırlı kilo hedefi daha uygun olabilir. “6 ayda 6 kilogram vereceğim” gibi… Başardıkça, nihaî hedefe giden yolda yeni hedefler konabilir.
Tavsiye edilen, herkesin uzlaştığı “gerçekçi, makul” bir kilo hedefi yoktur. Şişmanlık arttıkça verilebilecek kilo artacağından, yüzdeli hedef daha doğru olabilir. İlk 6 ay için %5 kilo kaybı gibi bir hedefin makul olduğu söylenebilir. %10’un üstü zorlamaya başlayacaktır.
***
Her verilen kilonun sağlığa faydası aynı değildir. Mütevazı hedeflerle ilgili iyi haber, sağlık için en büyük faydanın, en şişmanken verilen kilolarla sağlanmasıdır. Söz gelimi 120 kg biri, 120’den 115’e düşmekle, 100’den 95’e düşmekle elde edeceğinden daha fazla fayda sağlar.
Zayıflamada bedene tehdit mesajı göndermeden ve zorlanmadan başarabileceğimiz “gerçekçi bir hedef” seçmek çok önemlidir.
İlla incecik olma inadıyla zayıflamaya çalışıp başaramayınca pes edip salıvermek yerine, verebildiğimiz her kilonun bizi sağlık ve esenliğe bir adım daha yaklaştırdığının farkındalığıyla verdiğimiz her gramın keyfini çıkarmalıyız.